Памяці Аляксандры Апанасовіч. Сэрцам адданая людзям…
Улюблёны ў сваю справу педагог, мудры дырэктар, дэпутат з актыўнай грамадзянскай пазіцыяй, клапатлівая дачка, ласкавая матуля, любімая бабуля, руплівая гаспадыня, надзейная сяброўка – такой застанецца Аляксандра Апанасовіч у памяці тых, хто яе ведаў.
7 ліпеня 1953 года ў ноч на Івана Купалу ў чароўным кутку Смаргоншчыны нарадзілася дзяўчынка Аля. Кажуць, што ў такое свята нараджаюцца незвычайныя, духоўна багатыя, мудрыя людзі, якія ўсё жыццё сваёй цеплынёй і любоўю грэюць усіх, каму пашчасціць быць побач. Напэўна, цудоўная папараць-кветка падарыла дзяўчынцы агеньчык, які вёў яе па жыцці. Такім няпростым, але светлым і яркім.
“Я ніколі не збіралася быць настаўніцай, – прызнавалася Аляксандра Апанасовіч, - марыла лячыць людзей. Нават вытрымала іспыты ў медвучылішчы. Аднак у рашаючую хвіліну, ува мне праявілася цікавасць да беларускага слова, да роднай беларускай культуры, якая ўзнікла яшчэ ў Свайгінскай васьмігодцы, а потым узрасла і пашырылася ў Вішнеўскай сярэдняй школе”. Магчыма, гэта чароўная сіла папараць-кветкі накіравала Аляксандру Эдмундаўну ў педагогіку.
І вось яна – маладая прыгожая піянерважатая Лешчаняцкай васьмігодкі. Піянерскія сборы, паходы, экскурсіі… Вакол яе дапытлівыя, шчырыя вясковыя вучні, для якіх яна стала і старэйшай сяброўкай, і мудрай дарадчыцай.
Атрымаўшы дыплом настаўніка беларускай мовы і літаратуры, Аляксандра Эдмундаўна стала працаваць у СШ№ 3 г. Смаргоні. Яе ўрокі роднай мовы і літаратуры былі прасякнуты сапраўднай любоўю і цеплынёй да беларускага слова. Засталіся ў памяці яе словы: “Я лічу нашу мову прыгожай, самай пяшчотнай, вольнай, пявучай, вобразнай, шчырай. Я – беларуска, я люблю нашу мову. Хачу, каб і вы любілі яе так, як я”.
У 1982 годзе Аляксандра Эдмундаўна была прызначана намеснікам дырэктара па выхаваўчай рабоце СШ№2 г. Смаргоні. З 1989 года па 2016 год кіравала гэтай установай адукацыі. Улюбёная ў сваю справу, самаахвярная, яна згуртавала вакол сябе калектыў аднадумцаў.
“Школа – гэта вялікая мазаіка, складзеная з маленькіх частачак. Якога колеру яна будзе? Яскравая – калі ў школе цікава, утульна і дзецям, і бацькам, і настаўнікам. Цьмяная - калі працуюць і вучацца без натхнення і жадання. Якую мазаіку складаем мы? Ёсць у ёй розныя фарбы, але я ўпэўнена, што нашы агульныя намаганні зробяць нашу школу яскравай”, - так гаварыла Аляксандра Эдмундаўна.
Пачуцці, сутнасць асабістай жыццёвай філасофіі найбольш дакладна раскрывае верш, які напісала Аляксандра Апанасовіч.
Сегодня все о чём-то спорят
Всё чаще выясняют, что и как,
А я хочу вам рассказать о школе,
О её буднях и делах.
Люблю прийти, когда здесь тихо,
А в классе еще чистая доска,
И вдруг врываются со смехом лихо
Девчонок и мальчишек голоса.
Я их люблю, девчонок и мальчишек,
Хочу раскрыть им тайны волшебства,
Хочу, чтоб они узнали не из книжек,
Что школа наша – волшебная страна.
Я дорожу минутами такими,
Когда кому-то нужен мой совет,
Считаю эти дни почти святыми
И на ошибку права у меня нет.
Мне кажется, как будто я умею
И шить, и петь, и даже вот писать,
Но всё же, вы поверьте мне,
Не смею я о другой профессии мечтать.
Пока я в школе, я не постарею,
И буду жить, смеяться и любить,
И может быть, еще сумею
Своих внучат чему-то научить.
“Дзверы кабінета Аляксандры Эдмундаўны былі заўсёды для нас адчынены. Мы ішлі да яе не толькі як да дырэктара, настаўніка-метадыста за дапамогай, а часам і проста за мудрай парадай. Яна ўмела знайсці падыход да кожнага: зрабіць заўвагу, на якую не пакрыўдзішся, падказаць, а не указать. Яна рабіла ўсё з веданнем справы і шчыра,” – успамінае настаўніца пачатковых класаў Алена Шчасная.
Працаваць у родную школу пад кіраўніцтвам свайго былога настаўніка вярталіся многія выпускнікі школы. Аляксандра Эдмундаўна называла іх з любоўю “мае дзяўчаткі” і для кожнай знаходзіла словы падтрымкі, давала слушныя парады. “Памятайце, галоўнае – быць чалавекам, у любых абставінах, пры любым настроі,” – вучыла яна маладых настаўнікаў.
“Працаваць пад кіраўніцтвам Аляксандры Эдмундаўны было і проста, і адказна. Яна ўмела поспех падзяліць на ўсіх, а адказнасць за няўдачы заўсёды брала на сябе,” – гаворыць намеснік дырэктара па вучэбнай рабоце СШ №2 Алена Ануфрыева, былая вучаніца Аляксандры Апанасовіч.
“У жніўні 2016 года я змяніла Аляксандру Эдмундаўну на пасадзе дырэктара школы, – расказвае Іна Савіцкая. – Мяне сустрэў дружны прафесійны калектыў, які яна стварыла сэрцам, душой і кіраўніцкім талентам. Я заўсёды памятаю яе словы: “Вельмі хачу, каб маім дзяўчаткам і хлопцам было добра з Вамі. Не крыўдзіце іх, яны ў мяне працавітыя, разумныя, добрыя”. Так яна гаварыла пра настаўнікаў. А пра дзяцей – з яшчэ большай цеплынёй. Яна ведала кожнае дзіця, кожную сям’ю. І сёння я хачу сказаць: “Спіце спакойна, паважаная Аляксандра Эдмундаўна. Ваша справа працягваецца. Традыцыі, закладзеныя Вамі ў Вашай школе, жывуць і будуць жыць”.
Сярод яе узнагародаў – Ганаровыя граматы ўпраўлення адукацыі Смаргонскага райвыканкама, Гродзенскага абласнога ўпраўлення адукацыі, Міністэрства адукацыі Рэспублікі Беларусь, званне “Выдатнік адукацыі”. Яе грамадская дзейнасць адзначана памятным знакам “2000 год Хрысціянству”, ёй прысвечана старонка ў энцыклапедыі “Жанчыны Беларусі”, яна была дэлегатам ІV Усебеларускага народнага сходу.
Але галоўная ўзнагарода для такога чалавека – любоў і памяць вучняў, калег, сяброў. Няхай толькі ззяе і ніколі не гасне святло папараць-кветкі. Няхай жыве вечна памяць пра цудоўнага чалавека, педагога, кіраўніка – пра Аляксандру Эдмундаўну Апанасовіч, якая на працягу ўсяго жыцця аддавала сэрца людзям.
Педагагічны калектыў СШ №2.